De drijvende school

In 1952 verschijnt er iets nieuws in Oog in Al: de drijvende school ‘’de Ark”.

Het is een dependance van de lagere school van de Nederlands Hervormde Gemeente, sinds 1923 gevestigd aan de Laan van Nieuw Guinea nummer 20. Dit schoolgebouw was één van de eerste ontwerpen van architect Jan Planjer. In 1963 zou deze Hervormde school overstappen op het Jenaplanonderwijs. Suus Freudenthal-Lutter (echtgenote van Hans Freudenthal, hoogleraar wiskunde en pedagoog en woonachtig in Oog in Al in de Schubertstraat) heeft de directeur van de school destijds op het spoor van het Jenaplan-onderwijs gezet. Nu zit daar nog altijd Jenaplan basisschool De Brug. De eerste Jenaplan school van Nederland.
‘’De Ark’’ werd gebouwd in Zaandam met geld van de gemeente en komt te liggen in het Merwedekanaal aan de Kanaalweg. Op de foto zie je het Muntgebouw op de achtergrond. De officiële opening vond plaats op 11 november 1952 door de PvdA wethouder van onderwijs (en tevens buurtbewoner op de Mozartlaan) H. (Hendrik) van der Vlist. Hij sprak over ‘’een unicum”. Hoofd van de school de heer G. (Gerrit) W. Hartemink heeft ‘’niets dan lof’’ voor deze drijvende school.
In  “de Ark” komen twee klassen met in totaal 60 kinderen. Klas 2a van Juffrouw Breedveld  en klas 3a van Juffrouw Cramer.

De 2-e klas van de Nederlands Hervormde Gemeenteschool voor De Ark december 1952. Met het hoofd van de school Hartemink en Juffrouw Cramer en Juffrouw Breedveld. Harry Spelt van de Laan van Nieuw Guinea zit twee jaar bij Juffrouw Breedveld in de klas. Harry staat in de knik van de leuning met een petje op. Foto afkomstig uit het fotoalbum van Harry Spelt.

De  vrees dat de kinderen bij een storm zeeziek zouden worden van het schommelen, bleek na ingebruikname ongegrond. ‘’Af en toe kijkt er een zwaan naar binnen door de ramen’’, maar ook daar raakten de kinderen aan gewend. De NCRV komt zelfs een keer langs in 1953 om radio opnames te maken.

Een kijkje in één van de klaslokalen. Op de tafels pennenbakken met een inktpot. Foto HUA 45323 1959

Tot 1963 zou ‘’de Ark’’ bij de Munt blijven liggen. Daarna is hij versleept naar een plek bij de Spinozabrug, als bijgebouw van de toenmalige Spinozaschool (ULO) aan de Cervanteslaan.

1965. Foto genomen vanaf de Spinozabrug. Gezicht op enkele woonboten in het Merwedekanaal langs de Kanaalweg. HUA 127049, L.H. Hofland. De school is al buiten gebruik en alle ramen zijn geblindeerd om verdere vernielingen te voorkomen.

In het schooljaar 1964-1965 neemt de eerste Industrie- en Huishoudschool van de Laan van Puntenburg een lokaal in de drijvende school in gebruik. Ruim 20 meisjes gingen hier naar school. Maar de ervaring leerde dat dit extra lokaal wel iets te ver weg was voor de meisjes. De school nam het jaar erop een ander extra lokaal, meer in de buurt, in gebruik. En daarmee kwam “ de Ark” leeg te staan en verdween in 1965 uit Oog in Al om naar een nieuwe ligplaats in Utrecht Noord te worden versleept. Voordat hij daar werd ingezet als extra ruimte werd ‘’de Ark’’ eerst door de gemeente opgeknapt want ‘’ vele oude ramen waren door jongens ingegooid’’.

Bronnen: UN 31 oktober en  5 november 1952, UN 9 januari 1953, UN 3 februari 1961 en UN 5 juli 1965. 
Gert M. Knepper, Jenaplanonderwijs brak door in Utrecht in De Oud Utrechter, 4 februari 2014,
Foto bovenaan: HUA 45322 Drijvende school de Ark, 1959

Dit vind je vast ook leuk

  • Martin van Klaveren · Edit

    Op mijn beurt herken ik deze boot als onderkomen van extra lokalen van het Thorbeckecollege aan de van Asch van Wijckskade. Deze (of een sterk gelijkende) lag naast het schoolgebouw in de Weerdsingel en huisvestte een lokaal Oude Talen en een voor Economie. Ik kan me vaag herinneren dat deze boot, toen hij daar ook niet meer nodig was, is versleept naar de Kruisvaart naast de Vondellaan. Het staat me bij dat voor dit betrekkelijke korte afstandje een omweg van tientallen kilometers over Breukelen nodig was. Dit omdat de boot via de kortste route niet onder bepaalde bruggen door kon.

    Reply
  • dat zou goed kunnen, ik heb er nog les gehad in 1984 toen ik op de Hogere Zeevaartschool Utrecht zat .

    Reply
  • Ik weet het nog goed en heb daar 2 jaar opgezeten bij juffrouw Breedveld. Dagelijkse wandeling van de Laan over de sluisjes naar de Ark. Tijdens die wandeling viel bijna een kind in het water en kon zich nog net aan de brugrand vasthouden…

    Reply
  • Wat een leuke ontdekking. Meneer Hartemink was mijn opa. Ik wist dat hij hoofdonderwijzer was geweest en achter het Jenaplan stond, maar van een drijvende school had ik nog nooit gehoord.

    Reply

Laat een antwoord achter aan Martin van Klaveren Reactie annuleren

Uw emailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *